قبل از اینکه سطح بازیافت پلاستیک در اروپا افزایش یابد، این صنعت باید از موانع قابل توجهی عبور کند. بررسیها نشان میدهد که شرکتهای شیمیایی برای رسیدن به آرزوهای خود چه کارهایی میتوانند انجام دهند.
اما چرا بازیافت اروپا؟ دلایل بسیار زیادی وجود دارد که بحث بازیافت در اروپا را بررسی کنیم ولی چند دلیل وجود دارد که بیش از بقیه دلایل مهم است. نخست اینکه کشورهای اروپایی در این صنعت از دیگر کشورها چند گامی جلوتر و پیشرفته هستند. همچنین اروپا به دلیل موقعیت جغرافیایی و کمبود منابعی که در اختیار دارد، بیش از هر بخش یا کشور دیگری به بازیافت احتیاج دارد، مخصوصا با وجود مشکلات و چالشهایی که در صنعت نفت و گاز از سال ۲۰۲۲ به وجود آمده است. در نهایت دلیل دیگر پیشرو بودن بازیافت در اروپا است که سبب شده دیگر کشورها پیرو تکنولوژی این کشور در زمینهی بازیافت باشند.
پیش بینی میشود در پنج تا ده سال آینده بازیافت پلاستیک در اروپا رشد چشمگیری داشته باشد. به ویژه در پاسخ به افزایش فشار از سوی تنظیم کنندگان و مصرف کنندگان. دولتها و نامهای تجاری بزرگ به طور مداوم در حال برنامه ریزی برای اهدافی مانند کاهش ضایعات و بهبود زنجیره ارزش مواد و تولیدات پلاستیکی هستند. در حالی که بازیگران صنعت مواد شیمیایی آرزوی گسترش دسترسی به بازیافت، اتخاذ فناوریهای جدید و تلاش برای رشد دارند. بسیاری از بازیافت کنندگان موجود در اروپا سالها است که به دنبال این اهداف هستند و البته پیشرفت کمی هم داشتهاند.
یافتهها این فرضیه را تأیید میکند که: با وجود شرایط مثبت مرزی، بازیافت پلاستیک هنوز به عنوان یک صنعت رونق ندارد. بسیاری از بازیافت کنندگان برای غلبه بر نبود استانداردهای محصول، تقاضای بی ثبات مشتریان و فرآیندهای ناکار آمد طبقه بندی، تلاش میکنند. این چالشها توسط بیماری همه گیر کوید-۱۹، که هم مشکلات نقدینگی کوتاه مدت و هم احتمال ایجاد مقررات اضافی را ایجاد کرده، تشدید شدهاند.
این مقاله زمینهای برای وضعیت فعلی صنعت بازیافت اروپا و همچنین چشم اندازها در مورد چگونگی غلبه بر موانع و افزایش سطح بازیافت پلاستیک فراهم میکند.
صنعت بازیافت اروپا امروز
در سال ۲۰۱۷، اتحادیه اروپا هدف را برای بازیافت ۵۰ درصد از بسته بندیهای پلاستیکی تا سال ۲۰۲۵ و ۵۵ درصد تا سال ۲۰۳۰ تعیین کرد. نامهای تجاری در صنایع مختلف نیز متعهد شدهاند که از طریق چهار حوزه اصلی تمرکز، استفاده از پلاستیک و بازیافت را بهبود بخشند. برخی نیز متعهد به اهداف کمی پر رنگتر در همان دوره شدند.
به عنوان مثال، یونیلور اعلام کرد که تا سال ۲۰۲۵ حداقل ۲۵ درصد از پلاستیک بازیافتی را در بسته بندی خود استفاده خواهد کرد. در آن زمان کوکاکولا قصد دارد ۵۰ درصد از بطریهای پلاستیکی خود را از محتوای بازیافت شده تأمین کند. این تلاشها نمایانگر عقاید قابل توجهی برای افزایش بازیافت و بهبود عملکرد تجاری بازیافت کنندگان است.
مروری بر بازیافت کنندههای پلاستیک در اروپا
صنعت بازیافت پلاستیک اروپا مدتها قبل از اینکه اهداف فعلیاش مشخص شود حرکت خود را آغاز کرد. در میان ۵۷ نمونه بازیافت کننده اروپایی، بیشترشان برای دههها در این حرفه فعالیت داشتهاند. از این شرکتها، ۴۷ درصد کوچک (ظرفیت تا ده کیلوگرم) در نظر گرفته می شوند. ۲۵ درصد اندازه متوسط (ده تا ۵۰ کیلوگرم) و ۲۸ درصد بزرگ (بیش از ۵۰ کیلوگرم) است. به طور کلی، این عملیات در مقیاسی متوسط نسبت به تولیدکنندگان پلاستیکهای بکر یا شرکتهای بزرگ بسته بندی با ظرفیت بالا است. بیشتر بازیافت کنندگان اروپایی پلی الفینها را پردازش میکنند، اما امروزه بسیاری دیگر در اروپا به پردازش بر رزینها پرداختهاند.
در حالی که بیشتر توجه عمومی به زبالههای پلاستیکی است که توسط مصرف کنندگان دور انداخته میشود. اکثر بازیافت کنندگان اروپایی، به طرز شگفت آوری زبالههای پلاستیکی را از منابع صنعتی (صنایع خودروسازی، ساخت و ساز، کشاورزی و بسته بندیهای صنعتی) جمع میکنند. غالباً، جمع آوری و تهیه این مواد اولیه براساس توافق نامههای یا روابطی که میان آنها موجود است شکل میگیرد. ۶۰ درصد شرکتهای بازیافت از زبالههای پلاستیکی صنعتی به عنوان مواد ورودی استفاده میکنند. در حالی که تنها ۱۶ درصد صرفاً به پسماندهای جامد شهری متکی هستند و بقیه از منابع صنعتی و پسماندهای جامد شهری استفاده میکنند.
وابستگی بازیافت کنندگان به منابع صنعتی نشان میدهد که جریان از پسماندهای جامد شهری (بزرگترین جریان زبالههای پلاستیکی) به صنعت بازیافت هنوز به خوبی کار نمیکند. طیف وسیعی از دلایل میتواند به توضیح این مسئله کمک کند، از جمله کیفیت پایین مواد اولیه یا آلودگی بیشتر در مقایسه با زبالههای پلاستیکی صنعتی.
بازیافت مواد شیمیایی آیندهای دارد؟
در سالهای گذشته و از زمان شروع بازیافت، شرکتها بیشتر متمرکز بر بازیافت مکانیکی بودند، که در آن مدل زنجیرههای پلیمری دست نخورده باقی میماندند. زیرا این روش ثابتترین و سادهترین روش برای پردازش مواد اولیه بود. با این حال، در سالهای اخیر شاهد افزایش علاقه به فناوریهای بازیافت مواد به صورت شیمیایی هستیم. که باعث تجزیه پلیمرهای پلاستیکی به بلوکهای سازنده آنها (مونومریزاسیون) یا ترکیبی از پلیمرهای مایع ترک خورده (تجزیه در اثر حرارت) میشود. سپس این مواد میتوانند در کارخانههای پالایش یا پتروشیمی فرآوری شده و به رزینهای پلاستیکی جدید یا سایر محصولات پتروشیمی مانند سوخت تبدیل شوند. بازیافت مواد بصورت شیمیایی همچنین میتواند به عنوان محل خروجی زبالههای پلاستیکی با کیفیت پایین که قابل پردازش مکانیکی نیستند، مفید واقع شود.
یک چهارم بازیافت کنندگان به صورت مکانیکی، بازیافت مواد بصورت شیمیایی را به عنوان رقابتی بالقوه برای مواد اولیه در نظر میگیرند. ۳۵ درصد از آنها فناوریهای بازیافت مواد به صورت شیمیایی را به عنوان تکمیل کننده صنعت بازیافت میدانند. ۲۳ درصد دیگر بازیافت مواد شیمیایی را زمینه جالبی برای رشد تجارت میدانند. اما اکثریت نسبت به ردپای زیست محیطی و ماندگاری اقتصادی آن خصوصاً در کوتاه مدت و میان مدت شک دارند. در واقع، فناوریهای بازیافت مواد به صورت شیمیایی هنوز نوپا هستند و اخیراً در مقیاس تجاری دنبال میشوند.
چالشهایی برای صنعت بازیافت اروپا
در حالی که برخی از شرکتها طی ۵ سال گذشته رشد امیدوار کنندهای داشتهاند؛ بیشتر آنها اظهار داشتند که تجارت آنها با نرخی کمتر از تولید ناخالص داخلی رشد، کاهش یا حتی راکد بوده است. برای یک تغییر قابل توجه نیاز به سرمایه گذاری توسط خود بازیافت کنندگان و سایر نهادها دارد.
تحقق آرزوی اروپاییها برای یک گام تغییر در بازیافت.
کیفیت و در دسترس بودن مواد اولیه برای بازیافت باید بهبود یابد. به طور خاص، بازیافتها میتوانند روش موثرتری برای بازیابی پلاستیک از پسماندهای جامد شهری ایجاد کنند. این امر به ترکیبی از جمع آوری و مرتب سازی بهتر، استفاده از مواد استاندارد شده (مانند بسته بندی انعطاف پذیر یا سفت و سخت) و بهبود طراحیهای محصول برای تسهیل قابلیت بازیافت نیاز دارد.
چندین روش میتواند به استفاده از مواد استاندارد کمک کند. یکی از آنها تمایز بسته بندی است که به مصرف کنندگان امکان میدهد انواع رزین را به راحتی شناسایی کنند. مورد دیگر پیشبرد استفاده از بسته بندی انعطاف پذیر در اقتصاد دایرهای است. هر دو روش هدف مشترک هماهنگی طراحی برای افزایش قابلیت بازیافت مواد را دارند.
برای آنکه ساز و کار صنعت بازیافت حلقه بسته باشد باید مشوقها را هدفمند کنید. امروزه بیشتر بازیافت کنندگان بازیافت ساز و کاری حلقه باز دارند؛ زیرا سیستمهای حلقه بسته هنوز از نظر اقتصادی امکان پذیر نیستند. بهترین انگیزه شرکتها برای استفاده از مواد بازیافتی در محصولاتشان همین مشوقها هستند، نه از طریق افزایش بیش از حد مقررات.
نهادهای نظارتی میتوانند از مکانیسمهای مختلف برای رونق بازیافت، مانند سیستمهای باز پرداخت سپرده، برنامههای مسئولیت پذیری بیشتر تولید کننده، دریافت راحت مجوزهای بازیافت، زیرساختهای جمع آوری جداگانه، عوارض و یارانهها استفاده کنند. علاوه بر این، گسترش مشوقهای مناسب برای افزایش تعداد انواع رزینهای بازیافت شده، و استفاده از آنها در بسته بندیها و هم در بخشهای صنعتی، میتواند به طور قابل توجهی باعث افزایش ضایعات پلاستیکی با کیفیت بالا برای بازیافت مکانیکی شود.
در پایان
این صنعت باید از نظر اقتصادی جذابتر و قابل سرمایه گذاریتر بشود. میدانیم که هر مرحله از زنجیره بازیافت باید بهبود یابد، به ویژه جمع آوری و مرتب سازی. از نظر اقتصادی، برای بازیافت کنندگان، بهترین روش برای بهبود جمع آوری این است که مصرف کنندگان زبالههای پلاستیکی خود را از سایر زبالهها جدا کرده و در داخل انواع پلاستیکها جدا کنند. توانمند سازی مصرف کننده برای کاهش آلودگی و مخلوط کردن اساساً میتواند هزینه خود را بپردازد. علاوه بر این، سرمایه گذاری در فناوریهایی مانند هوش مصنوعی و سیستمهای شستشوی با کیفیت بالاتر میتواند مرتب سازی و کیفیت مواد بازیافتی را به تدریج بهبود بخشد، و این رقابت را با پلاستیکهای بکر بیشتر کند.
بدون دیدگاه